Week tegen Eenzaamheid | Eenzaamheid onder (alleenstaande) ouders

In Nederland is de Week tegen eenzaamheid een periode waarin extra aandacht wordt besteed aan het thema: eenzaamheid, ontmoeting en verbinding. Dit is een belangrijk moment om stil te staan bij de mensen die zich, ondanks de aanwezigheid van anderen, toch alleen voelen. Een groep die vaak over het hoofd wordt gezien in deze context, zijn: (alleenstaande) ouders. In Zaanstad belichten we deze week de eenzaamheid die kan worden ervaren en vertellen we waarom dit onderwerp meer aandacht verdient.

De uitdagingen van (alleenstaande) ouders
Ouders, zowel alleenstaand of samen, dragen de volledige verantwoordelijkheid voor de zorg en opvoeding van hun kinderen. Dit kan een isolerende ervaring zijn, vooral als er weinig steun van familie of vrienden is. De dagelijkse druk van werk, huishoudelijke taken, en opvoeding laat vaak weinig tijd over voor sociale interactie en zelfzorg. Het ontbreken van een partner om dagelijkse beslissingen mee te delen of steun van te krijgen, kan deze ouders het gevoel geven dat ze er alleen voor staan.

Eenzaamheid ontstaat niet alleen door fysieke isolatie, maar ook door een gebrek aan betekenisvolle sociale connecties. Voor alleenstaande ouders kan het moeilijk zijn om de tijd en energie te vinden om sociale contacten te onderhouden. Daarnaast ervaren zij soms het gevoel dat anderen hen niet begrijpen of geen ruimte maken voor de uitdagingen van het (alleenstaande) ouderschap. Dit kan leiden tot gevoelens van uitsluiting en een gevoel van vervreemding van vrienden en familie.

Initiatieven in Zaanstad: Ouder en Kind Club (OKC)

Ook in Zaanstad is eenzaamheid, verbinding en ontmoeting een belangrijk thema. Door middel van verschillende initiatieven proberen wij in contact te staan met (alleenstaande) ouders en hun kinderen. Een van deze initiatieven is de Ouder en Kind Club (OKC). Zaanstad telt acht Ouder en Kinds Clubs in verschillende wijken. Bij de OKC worden wekelijks ouders en hun kinderen van 0 tot 4 jaar ontvangen. Er zijn verschillende activiteiten voor de kinderen én hun ouders. Dit is gericht op ontwikkeling en plezier. Ouders wisselen ervaringen uit over opvoeden en kunnen vragen stellen aan een pedagogische medewerker. Het onderwerp eenzaamheid kan een gevoelig onderwerp zijn, iets wat in praktijk regelmatig terugkomt en waar aandacht aan wordt besteedt.

 

Verhalen uit de praktijk

Medewerker Mirte Agter en wijkbewoner Aneta vertellen beiden vanuit hun eigen perspectief. Mirte vanuit haar rol als professional en moeder, Aneta vanuit haar rol als bezoeker van de Ouder en Kind Club en alleenstaande moeder.

Mirte (coördinator Opvoeden en Opgroeien bij DOCK Zaanstad):
"Hoogzwanger vertrok ik vanuit Amsterdam naar Zaandam, waar ik nog geen netwerk had. Mijn netwerk is in Amsterdam, in mijn nieuwe buurt moest ik erg wennen. Nieuwe mensen leren kennen ging niet vanzelf. Als ik toen had geweten dat er in mijn eigen wijk een Ouder en Kind Club (OKC) was, was ik er wellicht naartoe gegaan. Dit voelt zo laagdrempelig vergeleken met een afspraak bij het consultatiebureau of de GGD.

Als nieuwe ouder stap je een compleet nieuw leven in, en het ouderschap kan soms eenzaam aanvoelen, zelfs als je een partner hebt zoals ik. Overdag spreek je vaak geen volwassenen, je baby slaapt veel en je zit vast aan het ritme van je kind. De OKC had mij geholpen om dat gevoel van isolatie te doorbreken, omdat het midden in de wijk plaatsvindt en je andere ouders uit dezelfde omgeving ontmoet. Het is fijn om in je eigen buurt herkenbare gezichten te zien en elkaar te helpen en ondersteunen waar kan. Alleen al ervaringen uitwisselen is fijn. Met iemand praten die in dezelfde situatie zit praat zoveel makkelijker.

Alle ouders, vooral moeders, kunnen dat gevoel van eenzaamheid ervaren. Bij de OKC kun je; koffie drinken, andere volwassenen spreken en onzekerheden delen. Er is zoveel herkenning en steun, ook als je vragen hebt over de ontwikkeling van je kind. We organiseren activiteiten zoals knutselen en nodigen regelmatig netwerkpartners uit om uitgebreider op bepaalde onderwerpen in te gaan. Hierbij kun je denken aan partners zoals; de GGD, de bibliotheek of een medewerker van het Sociaal Wijkteam. De OKC is echt een plek waar je even op adem kunt komen, in contact komt met andere culturen en andere ervaringen leert kennen. Dat ik ouders en hun kinderen letterlijk zie opbloeien tijdens de OKC geeft mij een goed gevoel. Veel situaties zijn herkenbaar, dat je iemand dan op weg kan helpen is ontzettend fijn.

Het is belangrijk dat er meer bewustwording komt rondom het thema eenzaamheid onder (alleenstaande) ouders. Door openlijk te praten over eenzaamheid en de uitdagingen van (alleenstaand) ouderschap, kan schaamte verminderen.’’

 

Aneta (wijkbewoner en alleenstaande moeder):
"Als alleenstaande moeder is het niet altijd makkelijk om mijn draai te vinden, vooral na de verhuizing van Zaandam Centrum naar Pelders-Hoornseveld. Ik voelde me nergens echt thuis en regelde alles zelf. De vader van mijn dochter is niet in beeld en mijn familie woont niet in Nederland. Ik was vaak op zoek naar manieren om elders steun te vinden. Toen ik buurthuis Kleurrijk binnenstapte, ontdekte ik de OKC. Dat de OKC een belangrijk onderdeel in ons weekrooster is geworden had ik toen niet kunnen bedenken. 

Bij de OKC kon ik eindelijk even uitrusten terwijl mijn dochtertje aan het spelen was, ze heeft er vriendjes gemaakt, en ik heb zelfs een vriendin ontmoet. Ook een alleenstaande moeder met een dochter die behoefte had aan contact met anderen. Inmiddels zijn we zelfs samen op vakantie geweest, een korte trip naar een camping in Nederland. Wij en onze kinderen hebben genoten van elkaars gezelschap. Voor mijn dochter voelt de dochter van mijn vriendin als een zusje. Als ze elkaar een tijdje niet hebben gezien dan willen ze graag bellen of chatten, om toch in  contact te blijven.

De OKC heeft niet alleen mijn leven, maar ook dat van mijn dochter verrijkt. Ze heeft vriendjes gemaakt en heeft er zelfs een ‘bonus oma’ bij gekregen, een andere oma die nu voelt als familie voor ons. We doen veel leuke dingen samen, zo hebben we bijvoorbeeld samen een Vlindertuin bezocht. We komen bij elkaar over de vloer en bezoeken de verjaardagen van de kinderen. De man van onze ‘bonus oma’ is ook heel belangrijk voor ons geworden, mijn dochter heeft er dus ook een ‘bonus opa’ bij gekregen. We zijn heel hecht geworden met elkaar. Het is bijzonder hoe een plek als de OKC zoveel kan betekenen in je dagelijks leven. Voor mij was het contact met andere moeders het allerbelangrijkst. We praten, delen ervaringen en plannen soms iets in na de OKC, zodat we in contact blijven met elkaar.

Nu mijn dochter 4 jaar is geworden en naar school gaat, mis ik de OKC soms wel. Het zou mooi zijn als er ook iets voor ouders blijft bestaan op het moment dat hun kind(eren) naar school gaan. Voor ouders die zich eenzaam voelen, zoals ik deed, wil ik zeggen: gewoon bij het buurthuis bij jou in de buurt binnenstappen. Het is niet alleen goed voor jezelf, maar ook voor je kind. Het heeft mij en mijn dochter geholpen om een netwerk om ons heen te bouwen. Hier ben ik nog elke dag dankbaar voor.”

Wil je een keer langskomen bij de Ouder en Kind Club, of ken je iemand in je omgeving die hier behoefte aan heeft? Neem contact op met: Mirte Agter 06 14434925.

Mirte samen met kinderen die de Ouder en Kind Club bezoeken.

Mirte Samen met een oma die de Ouder en Kind Club bezoekt.