Sensory Play in Nieuw West: voelen, ruiken, ervaren
Zintuiglijke activiteiten - activiteiten waarbij de vijf zintuigen betrokken zijn - zijn een geweldige manier om kinderen nieuwe dingen te leren en te laten ontdekken, terwijl het in zijn eigen tempo kan spelen. De zintuigen worden geprikkeld door bijvoorbeeld kleuren, materialen, geluiden, geuren, vormen en smaken te gebruiken. Souhailla el Bouk biedt sinds een jaar ‘Sensory Play’ aan bij DOCK in Nieuw-West.
“Zintuiglijk spel heeft echt heel veel voordelen. Kinderen friemelen met hun handen, ze stoppen dingen in hun mond. Dat zijn handelingen die de fijne motoriek en oog-handcoördinatie stimuleren, maar ook de emotionele, sociale en cognitieve ontwikkeling. Je activeert het brein tijdens het spel,” aldus Souhailla.
Creativiteit en fantasie worden gestimuleerd tijdens het zintuiglijk spel. “Want het is een open eind spel, dus kinderen mogen hun eigen invulling aan het spel geven”. Sensory Play ontprikkelt ook. “Kinderen worden er rustig van, reguleren hun emoties. Het wordt ook vaak aangeboden tijdens therapie. Bijvoorbeeld wanneer kinderen trauma's hebben meegemaakt krijgen ze klei van de begeleider zodat ze rustig worden”.
Hoe is Sensory Play in Nieuw West ontstaan?
“Ik ben hier ooit begonnen als ZZP-er in het jongerenwerk, ik kom zelf uit de pedagogische hoek, ik heb tien jaar lang bij een kinderdagverblijf gewerkt. We werkten vanuit de visie dat kinderen vanuit ontdekken leren doen, met behulp van hun zintuigen. Hier is mijn interesse in het zintuiglijk spel begonnen en ik heb er inmiddels heel veel kennis over opgedaan”.
Een jaar geleden heeft Souhailla er haar beroep van gemaakt. Ze merkte dat kinderen vaak niet vies mochten worden tijdens het spelen. De zandbak was bijvoorbeeld bijna altijd leeg. “Er miste gewoon heel veel kennis bij ouders over waarom zintuigelijk spel zo belangrijk is en waarom het goed is om je kind te laten ervaren met zijn handen, mond, oren en ogen en hoe je dit als ouders kunt stimuleren. Al die zintuigen worden geprikkeld wanneer je met zintuigelijk spel bezig bent. Dus zo is het eigenlijk een beetje gestart”.
Eindeloze mogelijkheden
Vooral in de stad komen kinderen weinig in aanraking met aarde, zand, modder. En al helemaal in de winter. Souhailla hoopt daar een verschil in te maken: “ik hoop echt dat ouders veel meer gaan inzien wat het belang van onderzoekend spelen is. En soms grenzeloos laten spelen. Ik zeg altijd tegen kinderen bij de sensory activiteiten: ‘alles mag. Behalve elkaar in de weg zitten en dingen van elkaar afpakken’. Maar qua onderzoek is alles mogelijk. Ik probeer het ook zo klaar te leggen, dat ik bijna niet hoef in te grijpen. Je mag je eigen invulling geven van het spel en je ziet ook dat elk kind zijn eigen ding doet. De ene gaat verzamelen, de andere is volledig bezig met een pipetje. Er zijn eindeloze mogelijkheden wat zintuiglijk spel biedt”.
Trainingen voor ouders
Souhailla biedt het zintuiglijk spel inmiddels aan vijf groepen aan in Nieuw-West, bij Lab6 in Slotervaart-Noord, de Honingraat in Slotermeer en de SPOT in Geuzenveld. Na de zomer wordt dat uitgebreid naar negen workshops. “Wij willen het ook breder trekken. Wij willen dat ouders ook weten wat het doel hiervan is, maar ik heb vaak geen tijd om urenlang met ouders te praten. Dus we willen ook workshops aan ouders aanbieden. Ik wil dat als zij naar huis gaan en dat als hun kind onderweg een mier op de grond ziet en het met de aarde wil frummelen, de ouder niet zegt ‘nee, je wordt vies’. Ik wil ik dat ouders dan geïnspireerd raken. Dat ze stilstaan bij het moment en zeggen ‘ga het maar ervaren, ga het maar onderzoeken, ga het voelen’”.
Succesverhalen
Souhailla hoort regelmatig succesverhalen van ouders: “Een moeder vertelde bijvoorbeeld dat haar kind enorm gevoelig was voor structuur. Met eten, maar ook in de zandbak, hij wilde niet vies worden, begon te huilen. En sinds hij naar de sensory workshops gaat, is dat helemaal weg. Dus dit soort succesverhalen horen we dus echt uit de praktijk”.
Ook kinderen met een beperking zijn van harte welkom bij de Sensory Play workshops. Souhailla: “Gisteren waren we in de speeltuin. En toen kwam er een moeder met een kindje met autisme dat graag bij de sensory tafel wilde spelen. De moeder zei, oh nee, ze gooit echt alleen maar met spullen, ze heeft autisme. Ik vertelde haar dat dit ook voor kinderen met autisme geschikt is”.
Kinderen met een beperking hebben vaak baat bij het ontprikkelen. Dus Souhailla nodigde de moeder uit om gewoon eens te komen kijken. “En de moeder was helemaal onder de indruk, want haar kind was een uur lang aan het spelen met volle focus. De moeder moest huilen, gaf me een knuffel en zei dat ze dit nog nooit met haar dochter had meegemaakt. Ze vertelde dat haar dochter normaal alleen maar aan het gooien is, gefrustreerd is en niet tot spel komt”.
“Dat is dus de magie van zintuiglijk spel. Je biedt ze wat aan en kinderen gaan er echt helemaal in op. Ze ontdekken dat ze kunnen scheppen, in en uit bakjes kunnen halen, de materialen worden uit elkaar gehaald, het wordt tegen hun oren gehouden: ‘hee, een schelpje, ik hoor geluid’. Echt alle kinderen geven er ook een eigen invulling aan tijdens sensory play. Dat zijn echt van die geluksmomentjes”.
Zintuiglijk spel op maat
Sensory Play is geschikt voor alle leeftijden. Bij de workshops die Souhailla aanbiedt komen ook hele jonge kinderen, twee- tot vierjarigen, maar je zou ze ook al kunnen aanbieden aan baby’s. “Tot aan zes, zeven jaar is het interessant voor kinderen. En bij kindjes met een beperking kan dat nog veel langer doorgaan. Soms zie ik een jongen van twaalf helemaal opgaan in dat zintuigelijk spel. Dan spreek ik die ouders en dan blijkt dat hij een beperking heeft. Dus hij heeft er met zijn twaalf jaar ook nog heel veel baat bij”.
DOCK werkt samen met Stichting Wijsneus om de Sensory Play workshops mogelijk te maken. De kinderen kunnen kosteloos meedoen met de workshops. “We hebben het afgelopen jaar een hele andere doelgroep aangetrokken. Echt heel bijzonder. Want wij kwamen zelden in aanraking met kindjes met een beperking. Nu wel”.
Variatie in aanbod
Vandaag is het prachtig weer. Souhailla heeft buiten een watertafel voorbereid voor de Sensory Play workshop. Voor elke workshop bedenkt ze weer wat nieuws: “ik probeer zoveel mogelijk verschillende materialen aan te bieden. Speelrijst, bonen, pasta's, zand, modder, stenen. We maken vaak klei van brooddeeg in verschillende kleurtjes. Ik combineer ook graag. Vandaag zie je dan bloemen met water. Want dat geeft toch weer wat verdieping in het spel. Doe je alleen water, dan kunnen ze overgieten. Met bloemen, dan wordt het ook uit elkaar gehaald”.
Het verschilt welke materialen de kinderen het leukste vinden. “Scheerschuim vinden ze altijd magisch. Dan voeg ik er daarna nog maïzena bij en dan krijgt het ook weer een andere structuur. Water is ook altijd een succes”. Omdat er zoveel voor de kinderen klaarstaat en kinderen heel er de drang hebben om te onderzoeken, kunnen ze het lang volhouden. “Dus het maakt eigenlijk niet zo heel veel uit wat je aanbiedt. Je moet wel altijd blijven vernieuwen, vooral voor kinderen die al langer bij de Sensory Play workshops komen”.
Elkaar inspireren
Het kinderwerk is nieuw bij DOCK in Nieuw-West. “Wij trekken een jonger publiek aan, omdat de activiteiten voor kinderen normaliter vanaf 6 jaar waren. Met de sensory workshops kunnen kinderen al meedoen vanaf 2 jaar. Daardoor komen we nu met jongere ouders in aanraking, die nog veel willen leren. Dus die kun je echt nog veel meegeven”.
Het is belangrijk een goede basis neer te leggen, zegt Souhailla. “Dat ouders het belang van spelen meer gaan inzien en dat ze elkaar inspireren in de wijk. Dat vies worden een onderdeel van spel is en kinderen worden aangemoedigd om te mogen ervaren en te onderzoeken. Dat is eigenlijk wat ik hoop te bereiken hiermee”.