Kinderopbouwwerk in Amsterdam

In gesprek met Jorn, beleidsmedewerker DOCK Amsterdam en Stedelijk projectleider Kinderopbouwwerk

Sinds 2025 bestaat er een nieuwe kernfunctie binnen de sociale basis; het kinderwerk. Binnen DOCK werkten wij al met kinderen vanuit speeltuinen, naschoolse activiteiten, vreedzame wijken en jongerenwerkers die met jonge doelgroepen werken in Centrum, West en Nieuw-West. Het is de bedoeling dat we daar meer lijn in krijgen en dat we de kernfunctie beter onder de aandacht krijgen. Daarom is er een nieuwe visie geschreven voor het kinderwerk. Wij geloven in de preventieve kracht van het kinderwerk en het versterkende effect van samenlevingsopbouw en daarom  noemen wij onze kinderwerkers kinderopbouwwerkers.

Kinderopbouwwerk: wat houdt het in?
Kinderopbouwwerk richt zich op kinderen van 4 tot 12 jaar, hun opvoeders  en de bredere omgeving. Het doel? Een sterke pedagogische  basis creëren waarin kinderen veilig en met gelijke kansen kunnen opgroeien. “We kijken niet alleen naar het kind, maar ook naar de behoeften van de opvoeders  en de omgeving,” vertelt Jorn. “We geloven dat de samenlevingsopbouw  begint bij het kinderopbouwwerk.”

In Nieuw-West is DOCK het verst  met de uitrol van deze visie. Daar is het Plan van Aanpak Kinderopbouwwerk besproken met het team en zijn er uitvoeringsplannen per wijk opgesteld. In Centrum en in West volgt dit op korte termijn. “In de praktijk wordt het kinderopbouwwerk al op veel plekken uitgevoerd; er worden hechte communities opgebouwd met opvoeders die betrokken zijn en met vragen zitten over opvoeding, onderwijs, schulden of regelingen waar ze recht op hebben. Wij helpen hen de weg te vinden in de sociale kaart en brengen hen in contact met de juiste partijen.”

Van speeltuinwerk naar breed netwerk in de wijk
Kinderopbouwwerkers zijn laagdrempelig aanwezig en zichtbaar in de buurt. Ze werken vaak vanuit de speeltuinen, maar doen veel meer dan alleen speelgoed uitdelen of toezicht houden. “We bouwen aan een vertrouwensband met opvoeders  en kinderen, signaleren problemen en schakelen waar nodig de juiste ondersteuning in. We verbinden gezinnen met instanties zoals het Ouder- en Kindteam, het buurtteam of lokale initiatieven zoals Buurtgezinnen.”
DOCK werkt hierin samen met diverse partners. Een voorbeeld uit Nieuw-West is Stichting Wijsneus, die talentontwikkelingsactiviteiten aanbiedt. “Kinderopbouwwerkers observeren wat er speelt bij kinderen en ouders. Wat is de groepsdynamiek? Waar is extra ondersteuning nodig? We hebben een signalerende functie en spelen in op de behoeften in de wijk waarbij we kinderen en opvoeders een stem geven in de wijk.”

Kinderopbouwwerk in verschillende stadsdelen
Het verschilt per stadsdeel wat we precies aan kinderopbouwwerk hebben. In Nieuw-West hebben we momenteel een klein team dat hard werkt om het kinderopbouwwerk op de kaart te zetten. In West hebben we veel speeltuinen en de Vreedzame Wijk van waaruit het kinderopbouwwerk al plaatsvindt. In Centrum hebben we twee speeltuinen  en het naschoolse activiteitenaanbod. Nieuw zijn, in navolging van het jongerenwerk op de middelbare scholen, de jongerenwerkers die op de basisscholen in West actief zijn. Dit is een unieke aanpak die voortkomt uit verzoeken van scholen, omdat problematiek zich steeds vaker op jongere leeftijd manifesteert. Ook in Nieuw-West kijken we naar mogelijkheden bij scholen.

Wat is het verschil tussen kinderopbouwwerk en jongerenwerk?
Kinderopbouwwerk en jongerenwerk lijken op elkaar, maar richten zich op verschillende doelgroepen en methodes. “Bij jongerenwerk ligt de nadruk meer op de jongere zelf en de ontwikkeling tot zelfstandige burger,” legt Jorn uit. “Kinderopbouwwerk richt zich juist op de bredere omgeving: ouders, buurt en opvoeding. We willen dat ouders actief betrokken zijn bij het opgroeien van hun kind, omdat dat bijdraagt aan sociale cohesie in de wijk.”

Een stevig fundament voor de toekomst
Na twintig jaar van bezuinigingen is er nu weer aandacht voor kinderwerk  in Amsterdam. Samen met andere welzijnsorganisaties heeft DOCK gewerkt aan een gezamenlijke propositie Kinderwerk, waarin het kinderopbouwwerk een prominente rol heeft. Hiermee voeden we de Gemeente in een eenduidige visie op het kinderopbouwwerk zodat deze structureel verankerd raakt in de sociale basis. DOCK investeert in de professionalisering van kinderopbouwwerkers. Medewerkers worden geschoold in methodieken zoals ‘Positief Opvoeden’ (bijv. Triple P), de ABCD-methodiek en de principes van Vreedzaam. “We gaan het werk eenduidiger maken, zodat kinderopbouwwerkers en speeltuinbeheerders elk hun eigen rol hebben. Onze focus blijft op het versterken van netwerken in de wijk en het creëren van een veilige, stimulerende omgeving voor kinderen.”

Meer weten?
Wil je meer weten over kinderopbouwwerk in Amsterdam of samenwerken met DOCK?
Neem contact op met Jorn van Heesch, jvheesch@dock.nl , 063 543 409