Democratische oefenplekken voor kinderen in Amsterdam West met de Vreedzame Wijk

‘It takes a village to raise a child’. Dat is het uitgangspunt van de Vreedzame Wijk. Kinderen worden niet alleen door hun ouders opgevoed, maar ook school, de buurvrouw, familieleden, de sportclub, straat en internet zijn van invloed op de ontwikkeling van een kind. Floor Bastiaans werkt ruim vijf jaar als aanjager Vreedzaam voor Vreedzaam West, onderdeel van Stichting Dock.

Wat doe je precies als aanjager Vreedzaam?

“Het uitgangspunt is plekken creëren voor kinderen om hun burgerschapsvaardigheden te oefenen. Je wilt ze het idee geven dat hun stem ertoe doet en dat zij kunnen participeren in de samenleving. Daarbij is het wel belangrijk dat je je ook in de leefwereld van deze kinderen in de leeftijd van 12- verplaatst. En daarnaast stel je wel duidelijke kaders voor wat echt mogelijk is. Je wilt ze echt het idee geven dat ze serieus genomen worden en dat er naar ze geluisterd wordt en wat het voor hen betekent om inspraak te hebben”.

Kinderwijkraad

In de praktijk ziet dat er als volgt uit: kinderen kunnen een onderdeel zijn van bijvoorbeeld de Kinderwijkraad, waarbij ze als gekozen vertegenwoordiging van hun school initiatieven neerzetten in de wijk. In Amsterdam West hebben we drie Kinderwijkraden: De Baarsjes, Staatsliedenbuurt en Westerpark-Noord (Zeeheldenbuurt, Houthaven en Spaarndammerbuurt). We geven gastlessen over de Vreedzame Wijk op de scholen, waarna er verkiezingen worden gehouden in de klas. Vertegenwoordigers van verschillende scholen nemen samen plaats in de Kinderwijkraad, waar zij hun ideeën inbrengen. En ze raadplegen uiteraard ook hun achterban, want zij zitten als vertegenwoordiger van de hele school in de Kinderwijkraad. Uiteindelijk wordt er één of meerdere acties gekozen om tot uitvoer te brengen. Dat kan zijn een buurtfeest of een bingomiddag voor ouderen, maar ook een oppasmiddag of een sponsorloop.

“We laten de kinderen in gesprek gaan met bestuurders van de gemeente, ze leren wat het inhoudt om samen te werken met hun leeftijdsgenoten, maar ook met mensen uit de buurt. Het werk is heel erg gericht op wat er uit de kinderen komt en daarnaast is er ook nog ruimte om geïnspireerd door en in samenwerking met de wijkpartners aan mooie initiatieven in de verschillende wijken te werken”.

Unieke ideeën van kinderen worden uitgevoerd in de wijk

Kinderen uit de KWR komen met hele leuke, originele ideeën, wat het werk heel leuk en afwisselend maakt, vertelt Floor. “In De Baarsjes wilden de kinderen een aantal jaar geleden een buurtfeest organiseren, maar ze wilden ook de buurt schoner en groener maken. Dus werd het gecombineerd en organiseerden zij een buurtopruimfeest: er was een gezellig buurtfeest met leuke activiteiten en lekkere dingen én er werd zwerfafval opgeruimd”. 

In de Staatsliedenbuurt wilden kinderen vorig jaar graag iets doen tegen eenzaamheid van ouderen en organiseerden ze een gezellige bingomiddag met lunch in de Koperen Knoop. Kinderwijkraad Westerpark-Noord wilde dit jaar graag dat iedereen zich welkom voelt in de wijk en maakte welkomstkaarten om uit te delen en een tijdschrift ‘Welkom in onze buurt’, met interviews met buurtbewoners, tips voor speelplekken en activiteiten in de buurt en mooie tekeningen. Deze worden in september uitgedeeld in de buurt.

Terra Nova Minimaatschappij

Het leukste idee om tot uitvoer te brengen vond Floor spelletjes doen met ouderen in een verzorgingstehuis met Kinderwijkraad De Baarsjes en de ideeën die de kinderen in Bos en Lommer hadden met Terra Nova: van een spel dat het gesprek over discriminatie op gang brengt, tot meer groen - waaronder ook bloemen - in de buurt, tot ondersteuning om voor dieren te kunnen zorgen. “En ik vind dat we er meer werk van moeten maken”, aldus Floor.

Samenwerking als uitgangspunt

Binnen de Vreedzame Wijk is samenwerking echt het uitgangspunt. Er zijn heel veel verschillende partners in de verschillende wijken. Floor:

"Om er een aantal te noemen bijvoorbeeld West Beweegt. Vooral in de uitvoering van de ideeën van de kinderen, die graag willen bewegen. Met Terra Nova hebben we in samenwerking met scholen mooie dingen gedaan en later in combinatie met Combiwel en het Wachterliedpaviljoen. We hebben kinderen van verschillende scholen in Bos en Lommer tijdens een naschoolse activiteit samen laten nadenken over het ontwerp van een blotevoetenpad”.

Er wordt ook veel samengewerkt met jongerenwerkers van zowel Dock als The Mall De Baarsjes. “Jongerenwerkers sluiten aan en spelen een actieve rol bij de Kinderwijkraden”. Ook is er in samenwerking met de politie en scholen een voorlichting over sociale media opgezet. “Dit is al een bestaand programma vanuit de politie, maar door onze samenwerking kunnen we meer kinderen bereiken, die contact kunnen maken met jongerenwerkers en aanjagers Vreedzaam”.

“Verder zijn er te veel partners om allemaal op te noemen, maar ook via het contact met de gemeente en de gebiedsmakelaars wordt ons netwerk goed onderhouden en verder uitgebreid”, aldus Floor.

Floor werkt sinds april 2019 als aanjager Vreedzaam Bos en Lommer. Sinds februari 2023 doet zij De Baarsjes en Oud West er ook bij. Binnen de Vreedzame Wijk is het belangrijk dat je relaties opbouwt met de partners in de wijk. “Het leukste aan mijn werk vind ik dat je heel veel nieuwe contacten op doet en dat je heel veel verschillende organisaties leert kennen, die allemaal met een sociaal maatschappelijke missie in de wijk aan het werk zijn. Bovendien vind ik onderwijs een heel erg belangrijk onderwerp om mee bezig te zijn. Dus dat maakt het werk dan heel dankbaar. En daarbij komt ook nog eens dat je én met kinderen, én met volwassenen werkt. Dat vind ik een hele leuke combi,” vertelt Floor.

Basistraining Vreedzaam

Floor werkt samen met collega Monique van Dijk, aanjager Vreedzaam in Westerpark. Samen geven zij ook basistrainingen Vreedzaam in de wijk. 

Tijdens de training ligt de focus op het vergroten van kennis en vaardigheden op de thema’s sociale verbondenheid & gemeenschapszin, democratisch opvoeden, conflicthantering & mediatie, oefenen met participatie en diversiteit. “Iedereen binnen Dock krijgt deze training aangeboden, maar ook andere professionals in de wijk doen regelmatig mee. Denk aan jongerenwerkers, directeuren en andere medewerkers van scholen, mensen die naschoolse activiteiten verzorgen. Iedereen die formeel of informeel actief is met kinderen, waaronder naast professionals in de wijk ook geïnteresseerde en actieve ouders en/of bewoners, is welkom bij de training, die we twee keer per jaar aanbieden”. Daarnaast geeft Vreedzaam West informatiebijeenkomsten en trainingen op scholen aan overblijfouders en andere geïnteresseerde ouders.

Ook interesse in een basistraining Vreedzaam? De volgende training is op 10, 17 en 24 oktober. Klik hier om je aan te melden.

Wil je meer weten over de Vreedzame Wijk in Amsterdam West?
Ga dan naar www.vreedzaamwest.nl of meld je aan voor de nieuwsbrief.